Opis obszaru:
Obszar „Horyniec” obejmuje tereny położone przy granicy z Ukrainą, na północ i na zachód od niewielkiej miejscowości uzdrowiskowej – Horyniec Zdrój. Jest to pogranicze dwóch mezoregionów: Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza Wschodniego, co warunkuje dużą zmienność rzeźby terenu – równinnej w części południowo-zachodniej, po typową dla wyżyn w części północno-wschodniej. W szacie roślinnej przeważają lasy, choć znaczącą powierzchnię mają również ekosystemy nieleśne, często występujące w postaci rozległych śródleśnych enklaw. Stopień zurbanizowania jest niewielki – dotyczy głównie części południowej, położonej w sąsiedztwie Horyńca Zdroju.
Pierwotnym celem utworzenia obszaru była ochrona kolonii rozrodczej nocka dużego ulokowanej na strychu klasztoru oo. Franciszkanów w Horyńcu-Zdroju oraz jej terenu żerowiskowego. Ostoja zajmowała wówczas 5630,29 ha i składała się z dwóch odrębnych części rozdzielonych obszarem zabudowy uzdrowiska i miejscowości sąsiednich. W 2008 r. w wyniku prac Wojewódzkiego Zespołu Specjalistycznego w Rzeszowie zaproponowano powiększenie obejmujące grunty leżące na północ i zachód od ówczesnego zasięgu. Dzięki temu w granicach obszaru znalazł się fragment rozległych kompleksów leśnych Roztocza służących za ostoję dla wilka, wilgotne łąki z bogatą fauną rzadkich motyli oraz cenne zimowiska nietoperzy znajdujące się w bunkrach z okresu II wojny światowej (tzw. Linia Mołotowa). Obszar jest także cenną ostoją wilka Canis lupus. Warunkuje to zróżnicowana rzeźba terenu, urozmaicona struktura gatunkowa lasów, liczne cieki wodne oraz bogactwo zwierząt kopytnych: jelenia, sarny, dzika i łosia. Istotnym walorem obszaru są także stanowiska rzadkiego motyla – przeplatki aurinii Euphydryas aurinia, gatunku silnie zagrożonego w całej Europie. Bogactwo lepidopterofauny obszaru nie kończy się jednak na przeplatce aurinii. Spotkać tu można tak rzadkie gatunki, jak: dostojka eunomia Boloria eunomia, strzępotek hero Coenonympha hero, modraszek alkon Phengaris alcon, niepylak mnemozyna Parnassius mnemosyne czy osadnik wielkooki Lasiommata achine, a także nieco częstszego strzępotka soplaczka Coenonympha tullia i czerwończyka nieparka Lycaena dispar. W obrębie obszaru znajduje się również 9 jaskiń. Są to jaskinie niekrasowe powstałe w efekcie grawitacyjnego spełzania pakietu słabo zwięzłych piasków występujących pod sztywnym pakietem piaskowców. Są to obiekty bardzo małe: największa ma długość14,5 m, długość pozostałych nie przekracza 6 m. Większość z nich to w rzeczywistości nawisy i nisze skalne, nie tworzące typowych jaskiń.
Przedmiotem ochrony na wskazanym obszarze są:
- jaskinie nieudostępnione do zwiedzania;
- żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion);
- grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum);
- łęgi topolowe, wierzbowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae);
- czerwończyk nieparek (Lycaena dispar);
- przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia);
- mopek (Barbastella barbastellus);
- nocek duży (Myotis myotis);
- wilk (Canis lupus).
Powierzchnia: 11 633,03 ha
Położenie administracyjne: województwo podkarpackie, powiat lubaczowski, gmina Cieszanów (m. Chotylub), gmina Horyniec-Zdrój (m.: Brusno Nowe, Brusno Stare, Dziewięcierz, Horyniec, Krzywe, Nowiny Horynieckie, Podemszczyzna, Polanka, Radruż, Wólka Horyniecka, Werchrata), gmina Lubaczów (m.: Basznia Dolna, Basznia Górna, Podlesie, Sieniawka, Tymce), gmina Narol (m.: Huta Złomy, Łówcza).